بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، ۴۰ درصد زنان و حداقل ۱۰ درصد مردان به دلیل دریافت نامناسب و کمبود کلیسم در خطر پوکی استخوان قرار دارند، مطالعات در ایران نیز نشان می‌دهد بیش از ۵۰ درصد مردم کمبود دریافت کلسیم مورد نیاز دارند و مصرف ناکافی کلسیم و لبنیات به عنوان مهمترین منبع دریافت این ماده ضروری است.
دکتر فرناز مشیری جراح متخصص زنان، زایمان در این زمینه به خبرنگار حوزه سلامت ایرنا گفت: کلسیم در انواع و اقسام قرص های مختلف تولید شده است که هر یک کارایی خاص خود را دارد.
وی افزود: افراد دارای مشکلات گوارشی از انواع قرص های کربنات کلسیم نباید استفاده کنند چون در عمل این کلسیم جذب نمی شود چرا که کلسیم برای جذب به اسید معده احتیاج دارد. کلیه ها نیز به نمک تمایل و گرایش زیادی دارند در چنین شرایطی کلیه ها که نمک را خیلی دوست دارند، آن را جذب کرده و کلسیم را دفع می کند. با کم نوشیدن آب همان کلسیم دفعی تبدیل به سنگ کلسیمی در کلیه ها خواهد شد. پس اگر یک فرد از داروی ضد اسید معده مصرف نمی کند مجاز به خوردن کلسیم به شکل کربنات کلسیم است.
مشیری تصریح کرد: قرص کلسیم باید صبح ها مصرف شود چرا که کیسه صفرا برای هضم چربی پر است و غذای صبحگاهی ما کمی چرب و حاوی کلسیم است(شیر و پنیر صبحانه). باید با این صبحانه قرص کلسیم مصرف کنیم و نمک غذا را نیز به حداقل رساند. اگر فردی قرص آنتی اسید معده می خورد باید از انواع کلسیم سیترات مصرف کند که معده را اذیت نمی کند و موجب رسوب در کلیه ها نیز نخواهد شد.
به گفته این پزشک، در مجموع قرص کلسیم باید صبح مصرف شود و بر اساس سن و نیاز فرد یا اینکه یک زن باردار یا شیرده است تا میزان روزانه یکهزار و پانصد میلیگرم امکان خوردن قرص کلسیم وجود دارد. نوشیدن آب فراوان حدود هشت تا 10 لیوان، همراه با قرص کلسیم ضروری است.
مشیری با بیان اینکه قرص آهن برای افرادی که دچار کم خونی فقر آهن هستند، تجویز می شود، اظهار داشت: مصرف این قرص به تنهایی کافی نیست و همراه آن باید از املاح منیزیم و مس نیز تجویز کرد. اگر می بینیم که یک فرد قرص آهن میل می کند ولی به میزان موردنظر ذخیره ای آهن در خون نمی رسد پس باید مولتی ویتامین و یا قرص منیزیم نیز بطور همزمان مصرف کند.
وی اضافه کرد: گرفتگی عضلات بخصوص عضلات پا به‌ویژه در هنگام شب بخاطر همین کمبود آهن و منیزیم است، قرص آهن باید با غذاهای حاوی پروتئین و مقداری ویتامین “ث” مصرف شود. قرص آهن با کلسیم موجود در غذا تداخل دارد و مواد غذایی و نوشیدنی ها موجب دفع آهن از غذا می شوند.
مشیری ادامه داد: خوردن گوشت و چلوکباب با دوغ و لبنیات موجب جذب نشدن آهن موجود در گوشت می شود. گیرنده های جذب آهن و کلسیم در ابتدای اثنی عشر قرار دارد که در همین محل بطور رقابتی توسط خون جذب می شوند ولی در مجموع گیرنده موجود در این قسمت از ابتدای دستگاه گوارش برای جذب کلسیم نسبت به آهن تمایل بیشتری دارد. بنابراین نباید با غذا های حاوی آهن، غذا های حاوی کلسیم مانند لبنیات و ماست بخوریم؛ بهتر است حدود یک ساعت تا یک ساعت و نیم قبل یا بعد از غذا، لبنیات مصرف شود تا آهن موجود در غذا یا قرص آهن بطور حداکثری جذب شود.
این متخصص زنان تاکید کرد: غذاهای حاوی آهن را بهتر است با لیموترش یا مرکبات حاوی ویتامین “ث” بخوریم. در مورد سوپ قلم و استخوان نیز باید سعی کنیم مقداری آب لیمو یا سرکه هنگام پختن به قابلمه غذا اضافه کنیم تا مقداری از کلسیم استخوان در آب سوپ حل شود در غیر اینصورت فقط چربی قلم و استخوان را خورده ایم و کلسیم قلم و استخوان به خودی خود در غذا آزاد نمی شود و باید مقداری ترشی در این فرایند کمک کند.
به گفته مشیری، یک باور غلط این است که اغلب تصور می کنند، زنان بالای چهل سال بیشتر امکان تولد فرزندان معلول و ناقص الخلقه یا مونگول دارند، اما اینطور نیست و یک زن حتی می تواند در دهه چهارم زندگی هم صاحب فرزند با ضریب هواشی بالا شود.
وی افزود: اگر چه ازدواج و فرزندآوری در سنین پایین تر از ۴۰ سالگی توصیه می شود و حتی شیردهی در سنین جوانی هم برای مادر و هم برای کودک مفیدتر است ولی با وجود پیشرفتهای علمی، مشکلی برای بارداری در سن بالای 40 سال پیش نمی آید.
این پزشک تصریح کرد: امروزه مکمل هایی نیز تولید شده است تا افرادی که دچار اختلالات یائسگی شده و یا سندرم های پیش از قائدگی هستند و پرخاشگری می کنند به داروها و مکمل های حاوی فیتو استروژن یا همان استروژن های گیاهی به خوبی پاسخ مثبت می دهند.
منبع خبر: خبرگزاری ایرنا
دیدگاهتان را بنویسید